tutafikatu
JF-Expert Member
- Dec 17, 2011
- 3,327
- 4,624
Kumekuwa na mjadala mzito katika jamii yetu kuhusu tabia ya hospitali, iwe za umma au binafsi, kuzuia miili ya wapendwa wetu waliotutoka mpaka familia iweze kulipa madeni yaliyosalia. Wengi hulalamika wakisema kwamba mtu anapofariki, hana tena jukumu la deni, na kwa hiyo familia inapaswa kusamehewa gharama hizo na hasa kama alikuwa anatibiwa hospitali za umma. Hali hii imepelekea baadhi ya ndugu, wakiwa na mgonjwa mahututi, kukwepa kulipa huduma wakiamini kwamba deni litafutwa endapo mgonjwa atafariki.
Hii ni changamoto kubwa kwa hospitali, na iwapo hatutabadilisha mtazamo huu, inaweza kuathiri utoaji wa huduma za afya kwa watu wengi zaidi.
Kwanini ni muhimu kulipa madeni ya hospitali?
1. Huduma za hospitali zina gharama.
Huduma zinazotolewa hospitalini hutumia rasilimali nyingi, hata kama mgonjwa ataishia kufariki. Huduma kama dawa, vipimo vya maabara, huduma za ICU, pamoja na muda wa madaktari na wauguzi, ni gharama ambazo haziepukiki. Hospitali inapotoa huduma, inategemea kwamba malipo yatafanywa ili iweze kuendelea kuhudumia wagonjwa wengine.
2. Mfano wa maisha ya kila siku.
Tunapofanya biashara au kutoa huduma, tunategemea kupata malipo ili tuweze kuendelea kufanya kazi. Ikiwa mtu akikopa benki hata akifariki bila kumaliza deni, kuna namna itafanyika kiasi alichokopa kirudishwe benki. Ikiwa umekopa bidhaa dukani na kufariki bila kulipa deni, mwenye duka hawezi kuendelea na biashara yake bila malipo hayo kufanywa na familia au jamaa wa marehemu. Vivyo hivyo, hospitali inahitaji kulipwa ili iweze kuendelea kutoa huduma kwa jamii nzima.
3. Kuepuka madhara kwa wengine.
Endapo madeni ya hospitali hayatalipwa, hospitali itakosa uwezo wa kununua dawa, vifaa vipya, na kulipa mishahara ya wafanyakazi wake. Hii inaweza kusababisha huduma duni au hata kusitishwa kwa huduma muhimu. Kulipa madeni ni njia ya kuhakikisha huduma za afya zinaendelea kupatikana kwa kila mmoja wetu.
Tutokeje kwenye mkwamo kama huu?
1. Kujiunga na Bima
2. Katika baadhi ya vijiji, jamii imeanzisha mifuko ya rambirambi ambayo husaidia kulipa madeni ya hospitali pale mtu anapofariki akiwa na deni.
3. Hospitali zinaweza kutoa nafasi kwa familia kulipa madeni kidogo kidogo, jambo ambalo linapunguza mzigo kwa familia na kuhakikisha hospitali zinaendelea kuhudumia wengine.
Jamii ifanyeje?
Kuonyesha heshima kwa huduma za afya.
Kulipa deni la hospitali siyo adhabu, bali ni njia ya kuonyesha shukrani kwa huduma alizopokea mpendwa wetu.
Kuelimishana.
Ni muhimu kwa viongozi wa kijamii, wanasiasa, na vyombo vya habari kuelimisha wananchi kuhusu umuhimu wa kulipa madeni ya hospitali ili kuhakikisha huduma bora zinaendelea kupatikana.
Ushirikiano.
Familia zinapopata changamoto za kifedha, ni vyema jamii ishirikiane ili kusaidia badala ya kulaumu hospitali.
Tukubali kwamba afya ni jambo linalotugusa sote. Leo hospitali inaweza kuwa na mgonjwa mwingine, lakini kesho sisi au wapendwa wetu tunaweza kuhitaji huduma hizo. Kubadilisha mtazamo wa kwamba madeni ya hospitali hayapaswi kulipwa baada ya kifo ni hatua muhimu ya kuimarisha sekta ya afya nchini.
Hii ni changamoto kubwa kwa hospitali, na iwapo hatutabadilisha mtazamo huu, inaweza kuathiri utoaji wa huduma za afya kwa watu wengi zaidi.
Kwanini ni muhimu kulipa madeni ya hospitali?
1. Huduma za hospitali zina gharama.
Huduma zinazotolewa hospitalini hutumia rasilimali nyingi, hata kama mgonjwa ataishia kufariki. Huduma kama dawa, vipimo vya maabara, huduma za ICU, pamoja na muda wa madaktari na wauguzi, ni gharama ambazo haziepukiki. Hospitali inapotoa huduma, inategemea kwamba malipo yatafanywa ili iweze kuendelea kuhudumia wagonjwa wengine.
2. Mfano wa maisha ya kila siku.
Tunapofanya biashara au kutoa huduma, tunategemea kupata malipo ili tuweze kuendelea kufanya kazi. Ikiwa mtu akikopa benki hata akifariki bila kumaliza deni, kuna namna itafanyika kiasi alichokopa kirudishwe benki. Ikiwa umekopa bidhaa dukani na kufariki bila kulipa deni, mwenye duka hawezi kuendelea na biashara yake bila malipo hayo kufanywa na familia au jamaa wa marehemu. Vivyo hivyo, hospitali inahitaji kulipwa ili iweze kuendelea kutoa huduma kwa jamii nzima.
3. Kuepuka madhara kwa wengine.
Endapo madeni ya hospitali hayatalipwa, hospitali itakosa uwezo wa kununua dawa, vifaa vipya, na kulipa mishahara ya wafanyakazi wake. Hii inaweza kusababisha huduma duni au hata kusitishwa kwa huduma muhimu. Kulipa madeni ni njia ya kuhakikisha huduma za afya zinaendelea kupatikana kwa kila mmoja wetu.
Tutokeje kwenye mkwamo kama huu?
1. Kujiunga na Bima
2. Katika baadhi ya vijiji, jamii imeanzisha mifuko ya rambirambi ambayo husaidia kulipa madeni ya hospitali pale mtu anapofariki akiwa na deni.
3. Hospitali zinaweza kutoa nafasi kwa familia kulipa madeni kidogo kidogo, jambo ambalo linapunguza mzigo kwa familia na kuhakikisha hospitali zinaendelea kuhudumia wengine.
Jamii ifanyeje?
Kuonyesha heshima kwa huduma za afya.
Kulipa deni la hospitali siyo adhabu, bali ni njia ya kuonyesha shukrani kwa huduma alizopokea mpendwa wetu.
Kuelimishana.
Ni muhimu kwa viongozi wa kijamii, wanasiasa, na vyombo vya habari kuelimisha wananchi kuhusu umuhimu wa kulipa madeni ya hospitali ili kuhakikisha huduma bora zinaendelea kupatikana.
Ushirikiano.
Familia zinapopata changamoto za kifedha, ni vyema jamii ishirikiane ili kusaidia badala ya kulaumu hospitali.
Tukubali kwamba afya ni jambo linalotugusa sote. Leo hospitali inaweza kuwa na mgonjwa mwingine, lakini kesho sisi au wapendwa wetu tunaweza kuhitaji huduma hizo. Kubadilisha mtazamo wa kwamba madeni ya hospitali hayapaswi kulipwa baada ya kifo ni hatua muhimu ya kuimarisha sekta ya afya nchini.