SoC01 Ukomo wa kustaafu upunguzwe hadi miaka 50

[David M Mrope]

Tanzania ni miongoni mwa nchi ambayo ukishafikisha miaka 60 basi unatakiwa uachane na ajira serikalini. Mfumo huu umeendeshwa kwa muda mrefu tu. Ni kweli ulikiwa mfumo mzuri katika kipindi kile ambacho bado wasomi walikuwa wachache sana katika jamii zetu.

Lakini kwa sasa serikali ni vyema kama ikapunguza miaka ya kustaafu na kufikia 50. Zipo faida mbalimbali endapo wafanyakazi watastaafu wakiwa na miaka 50. Basi tuangalie baadhi ya faida hizo;

(i) ITAPUNGUZA TATIZO LA AJIRA KWA VIJANA.
Tatizo la ajira kwa vijana katika nchi yetu ni kubwa sana. Vijana wengi wanamawazo ya kimapinduzi. Wanandoto na maono ya kisasa. Wananguvu katika ufanisi na watu makini zaidi katika kazi. Lakini katika nchi yetu vijana hawa hawana ajira,na maarifa yao ya kimapinduzi ya kisasa yanakwenda na maji.

Hivyo kama serikali itaruhusu kufanya kazi miaka 50 tu kisha unaachia ngazi,hii itaruhusu kijana aliyeko mtaani kushika ngazi kwa kasi mpya na kusonga mbele.

(ii) ITAONGEZA UFANISI KATIKA KAZI.
Mfanyakazi akishajua akishatimiza miaka 50 tu anaondoka,basi hakutokuwa na mtu anachezea ovyo ovyo mshahara. Leo ukikutana na mzee ofisini hata hawezi kuona maandishi yani na ashajichokea mwenyewe ila hang'atuki. Tena wazee wengine hawana la kufaya mpaka wanageuka walevi tu,na kupunguza ufanisi kazini.

(iii) ITASAIDIA MATUMIZI BORA YA PESA ZA KUSTAAFU.
Tatizo la matumizi mabaya ya pesa za kustaafu ni kutokana na uzee. Kwa sasa serikali inatoa milioni mia moja kwa mzee wa miaka 60 inategemea huyu mzee kweli ataweza kuitumia kwa usahihi hii pesa?. Unakuta wazee washajishukuru tu kimaisha basi wanaponda mali kufa kwaja.

(iv) ITASAIDIA UTENDAJI KAZI KUENDANA NA MABADILIKO YA KITEKNOLOJIA.
Hii itasaidi sana kukuza uchumi wa nchi yetu. Mfano saizi unaweza ukaenda ofisini ukakuta mzee hata kompyuta hawezi kutumia. Sasa katika teknolojia ya sasa mambo yamebadilika sana,huyu mzee anatakiwa apishe vijana waliosomea mambo mapya.

(v) ITAKUZA SEKTA YA KILIMO NA UFUGAJI.
Wakati wa sasa serikali inasubiri mzee afikishe miaka 60 kisha astaafu,mzee huyu anakuwa ashachoshwa sana na anakosa hata nguvu ya kufanya shughuli zingine za kiuchumi. Ni vizuri serikali ikapunguza umri wa kustaafu mpaka miaka 50 ili kutengeneza wastaafu wenye nguvu za kuendeleza sekta zingine mfano kilimo na ufugaji.

(v) ITASAIDIA KURUDISHA MIKOPO YA ELIMU YA JUU KWA KIWANGO KIKUBWA.
Kwa sasa serikali inapata hasara kubwa sana kwa kusomesha vijana wengi wa elimu ya juu na mwishowe wanakaa mtaani bila ajira.

Sasa ili serikali irudishe pesa zote kwa wakati, na ili zile pesa zitumike kusomeshea wengine, basi kwa njia hii ya kupunguza umri wa kustaafu ni bora zaidi kwani utasaidia kuajiri vijana hawa ambao walikopeshwa na serikali.

NB.
Sheria hii iwe kote katika taasisi binafsi na taasisi za kiserikali. Itasaidia sana kupunguza tatizo la ajira.

DAVID M MROPE
SUA.

 

[Econometrician]

Najaribu kuwaza hapa ulicho andika najiuliza maswali sipati majibu,najiuliza huyu MTU kaandika hivi kwa kuwa hana ajira??.
Najiuliza huyu ni graduate wa chuo ambaye hata ABC za uchumi hazijui kabisa.
Jibu linalonijia ni kuwa kuna umuhimu hata kama mwanafunzi anasoma udaktari basi ni vyema kujiongeza kiakili kupata maarifa ya field zingine.

 

[BobUpanga]

Lakini kumbuka akikaa kazini miaka 20 tu kunauwa na mabadiliko makubwa ya utandawazi.

Sawa, lakini katika sehemu za nyingi rasmi za kazi huwa kunakuwepo refresher trainings na orientation kwa wafanyakazi wote endapo kuna mabadiliko yoyote yale iwe kiteknolojia ama kimanejimenti. Mtu aliyeanza kazi na kafikisha umri wa miaka 50 akiwa kazini anakuwa "seasoned" employee mwenye uzoefu mkubwa na hata akawa ni mtu wa kuwafunza wengine (resource person). Ila kuanzia miaka 58 na kuendelea ndiyo anaanza kuwa wa kufikiria maisha wakati wa kustaafu, na hiyo kwa miaka mitatu au minne ijayo it is okay kustaafu. pendekezo langu, miaka 62 iwe lazima kustaafu, ila kuanzia miaka 57 mpaka 61 iwe optional kwa atakayetaka kustaafu bila kunyimwa mafao yao ya uzeeni.

 

[ndege JOHN]

Kula million Tano
Nilitaka kuanzisha thread ya hivi ila siwezi kuandika

 

[sysafiri]

Hilo wazo ni zuri kwa huku Afrika ambako mtu akifikisha miaka 55 anaonekana amechoka! Ni tofauti na wenzetu wa huko Majuu na kwingineko ambako mtu akiwa na miaka 60 ndiyo kwanza anaonekana ni kijana!
Vijana fikirieni kujiajiri kuliko kusubiri ajira za serikali!

 

[David M Mrope]

Najaribu kuwaza hapa ulicho andika najiuliza maswali sipati majibu,najiuliza huyu MTU kaandika hivi kwa kuwa hana ajira??.
Najiuliza huyu ni graduate wa chuo ambaye hata ABC za uchumi hazijui kabisa.
Jibu linalonijia ni kuwa kuna umuhimu hata kama mwanafunzi anasoma udaktari basi ni vyema kujiongeza kiakili kupata maarifa ya field zingine.

[emoji3578][emoji3578][emoji3578][emoji101]

 

[David M Mrope]

Sawa, lakini katika sehemu za nyingi rasmi za kazi huwa kunakuwepo refresher trainings na orientation kwa wafanyakazi wote endapo kuna mabadiliko yoyote yale iwe kiteknolojia ama kimanejimenti. Mtu aliyeanza kazi na kafikisha umri wa miaka 50 akiwa kazini anakuwa "seasoned" employee mwenye uzoefu mkubwa na hata akawa ni mtu wa kuwafunza wengine (resource person). Ila kuanzia miaka 58 na kuendelea ndiyo anaanza kuwa wa kufikiria maisha wakati wa kustaafu, na hiyo kwa miaka mitatu au minne ijayo it is okay kustaafu. pendekezo langu, miaka 62 iwe lazima kustaafu, ila kuanzia miaka 57 mpaka 61 iwe optional kwa atakayetaka kustaafu bila kunyimwa mafao yao ya uzeeni.

[emoji3578][emoji3578][emoji3578][emoji101]

 

[David M Mrope]

Kula million Tano
Nilitaka kuanzisha thread ya hivi ila siwezi kuandika

[emoji1690][emoji120][emoji120]

 

[David M Mrope]

Hilo wazo ni zuri kwa huku Afrika ambako mtu akifikisha miaka 55 anaonekana amechoka! Ni tofauti na wenzetu wa huko Majuu na kwingineko ambako mtu akiwa na miaka 60 ndiyo kwanza anaonekana ni kijana!
Vijana fikirieni kujiajiri kuliko kusubiri ajira za serikali!

[emoji1690][emoji1690][emoji1690][emoji3578][emoji3578][emoji101]

 

[David M Mrope]

Najaribu kuwaza hapa ulicho andika najiuliza maswali sipati majibu,najiuliza huyu MTU kaandika hivi kwa kuwa hana ajira??.
Najiuliza huyu ni graduate wa chuo ambaye hata ABC za uchumi hazijui kabisa.
Jibu linalonijia ni kuwa kuna umuhimu hata kama mwanafunzi anasoma udaktari basi ni vyema kujiongeza kiakili kupata maarifa ya field zingine.

Kweli kaka,haya ni mawazo na pia kila siku tunaendelea kujifunza zaidi. Elimu haina mwisho.

 

[Google Diggers]

Mnataka sisi wazee ndiyo tukawe panyaroad??

Kupata kazi ni kama kuipiga punyenye, Hadi uchoke

 

[pye Chang shen]

Miaka 50 wenzio ndio wanaanza wewe unataka wastaafu🤣

 

[Ighombe]

Wenzetu wanachelewa kidogo kustaafu,naona kama S.Korea ni mpaka 68yrs...

Life expectancy yao iko juu pia.

 

[Mr kenice]

Tanzania ni miongoni mwa nchi ambayo ukishafikisha miaka 60 basi unatakiwa uachane na ajira serikalini. Mfumo huu umeendeshwa kwa muda mrefu tu. Ni kweli ulikiwa mfumo mzuri katika kipindi kile ambacho bado wasomi walikuwa wachache sana katika jamii zetu.

Lakini kwa sasa serikali ni vyema kama ikapunguza miaka ya kustaafu na kufikia 50. Zipo faida mbalimbali endapo wafanyakazi watastaafu wakiwa na miaka 50. Basi tuangalie baadhi ya faida hizo;

(i) ITAPUNGUZA TATIZO LA AJIRA KWA VIJANA.
Tatizo la ajira kwa vijana katika nchi yetu ni kubwa sana. Vijana wengi wanamawazo ya kimapinduzi. Wanandoto na maono ya kisasa. Wananguvu katika ufanisi na watu makini zaidi katika kazi. Lakini katika nchi yetu vijana hawa hawana ajira,na maarifa yao ya kimapinduzi ya kisasa yanakwenda na maji.

Hivyo kama serikali itaruhusu kufanya kazi miaka 50 tu kisha unaachia ngazi,hii itaruhusu kijana aliyeko mtaani kushika ngazi kwa kasi mpya na kusonga mbele.

(ii) ITAONGEZA UFANISI KATIKA KAZI.
Mfanyakazi akishajua akishatimiza miaka 50 tu anaondoka,basi hakutokuwa na mtu anachezea ovyo ovyo mshahara. Leo ukikutana na mzee ofisini hata hawezi kuona maandishi yani na ashajichokea mwenyewe ila hang'atuki. Tena wazee wengine hawana la kufaya mpaka wanageuka walevi tu,na kupunguza ufanisi kazini.

(iii) ITASAIDIA MATUMIZI BORA YA PESA ZA KUSTAAFU.
Tatizo la matumizi mabaya ya pesa za kustaafu ni kutokana na uzee. Kwa sasa serikali inatoa milioni mia moja kwa mzee wa miaka 60 inategemea huyu mzee kweli ataweza kuitumia kwa usahihi hii pesa?. Unakuta wazee washajishukuru tu kimaisha basi wanaponda mali kufa kwaja.

(iv) ITASAIDIA UTENDAJI KAZI KUENDANA NA MABADILIKO YA KITEKNOLOJIA.
Hii itasaidi sana kukuza uchumi wa nchi yetu. Mfano saizi unaweza ukaenda ofisini ukakuta mzee hata kompyuta hawezi kutumia. Sasa katika teknolojia ya sasa mambo yamebadilika sana,huyu mzee anatakiwa apishe vijana waliosomea mambo mapya.

(v) ITAKUZA SEKTA YA KILIMO NA UFUGAJI.
Wakati wa sasa serikali inasubiri mzee afikishe miaka 60 kisha astaafu,mzee huyu anakuwa ashachoshwa sana na anakosa hata nguvu ya kufanya shughuli zingine za kiuchumi. Ni vizuri serikali ikapunguza umri wa kustaafu mpaka miaka 50 ili kutengeneza wastaafu wenye nguvu za kuendeleza sekta zingine mfano kilimo na ufugaji.

(v) ITASAIDIA KURUDISHA MIKOPO YA ELIMU YA JUU KWA KIWANGO KIKUBWA.
Kwa sasa serikali inapata hasara kubwa sana kwa kusomesha vijana wengi wa elimu ya juu na mwishowe wanakaa mtaani bila ajira.

Sasa ili serikali irudishe pesa zote kwa wakati, na ili zile pesa zitumike kusomeshea wengine, basi kwa njia hii ya kupunguza umri wa kustaafu ni bora zaidi kwani utasaidia kuajiri vijana hawa ambao walikopeshwa na serikali.

NB.
Sheria hii iwe kote katika taasisi binafsi na taasisi za kiserikali. Itasaidia sana kupunguza tatizo la ajira.

DAVID M MROPE
SUA.

Uzi mzur sana , nahisi wanaharakati sasa I gieni kazni kuifanya kaz hio