Rorscharch
JF-Expert Member
- Jul 22, 2013
- 878
- 2,014
Kila kundi la vijana wa vijiweni lina historia yake, historia inayogusa nyoyo, inayosimulia simulizi za huzuni, kukataliwa, na kusahaulika. Wanapokaa chini ya kivuli cha mti mchache wa mji, wakipiga gumzo au kushiriki michezo ya bahati nasibu, wanatoa picha ya taifa ambalo limewaacha wakiwa wanateseka kwa uchungu mkubwa.
Kundi hili la vijana ni picha ya paradoksi. Wanatoka katika familia zenye utajiri, lakini maisha yao yamejaa huzuni isiyosemeka. Baadhi yao hawana ndoto wala dira; wanaamini mali za wazazi wao zitawatosha kwa maisha yao yote. Wanaketi vijiweni wakisubiri siku ambayo mali hizo zitawarithi, kana kwamba maisha hayana maana bila urithi huo.
Wengine ni wahanga wa "safety net" za wazazi wao. Wanalelewa kwa kupatiwa kila kitu, hawajui uchungu wa kujitahidi wala thamani ya juhudi. Wanafanya kazi kwa muda mfupi na kuacha mara tu changamoto zinapojitokeza, kwa sababu bado wanakula na kulala nyumbani kwa wazazi. Hali hii ni huzuni ya kipekee: kizazi kilichoharibiwa na urahisi wa maisha.
Kisha kuna wale waliobeba laana ya kuwa vitinda mimba au “black sheep” wa familia zao. Wana historia ya kuwa na tabia za kupasua vichwa: wakipewa kazi wanaiacha, wakipewa mtaji wanapoteza, na mara nyingine ni wezi wa nyumbani. Ni huzuni isiyosemeka kwa mzazi kuona mtoto wake anapoteza fursa zote za kujijenga, huku mali ya familia ikigeuka mzigo wa maumivu badala ya baraka.
Katika kundi hili kuna vijana wenye vipaji vya kipekee. Wana akili nyingi, lakini mazingira yao hayakuwapa nafasi ya kung'ara. Wanazaliwa katika familia zisizokuwa na mfumo wa uongozi thabiti. Wengi wao ni watoto wa mama pekee, ambao wamebeba jukumu la kulea familia peke yao bila msaada wa baba au ndugu wa karibu.
Ni maumivu makubwa kwa kijana anayekua bila kuwa na kiongozi wa kumuonyesha njia sahihi. Wakati mwingine wanajikuta wakitafuta mfano wa kuigwa katika watu wa kawaida waliowazunguka, kama waendesha bodaboda waliostaafu maisha ya kihalifu. Ndoto zao, ambazo zingeweza kung'aa kama nyota, zinazimika kwa sababu hawakuwahi kuonyeshwa jinsi ya kuzifuata. Hawa ni vijana ambao wangepata msaada kidogo tu, wangeweza kuwa majembe ya taifa hili.
Kundi hili linakabiliwa na changamoto nzito ambazo zinachoma nyoyo zao kila siku. Hawa ni vijana waliokuwa na ajira, wakiyabeba mabega ya familia zao kwa juhudi zao zote. Lakini kwa sababu moja au nyingine, ajira hizo ziliwaacha. Baadhi walifutwa kazi kutokana na hali mbaya ya kiuchumi, wengine walipoteza nafasi zao kutokana na migogoro ya kiofisi, na wengine walikosa msaada wa kuendelea baada ya kazi zao kumalizika.
Hawa wanakaa vijiweni wakiwa na mawazo mazito, wakitafuta suluhisho la majukumu yaliyobaki pale pale. Kodi ya nyumba inabidi ilipwe, watoto wanahitaji kula, na maisha yanahitaji kuendelea, lakini hawana njia ya kutoka. Ni vigumu zaidi pale ambapo wake zao wanawakimbia, wakiwaacha na mzigo wa familia bila msaada wowote. Hawa ni vijana waliokuwa na ndoto za familia bora, lakini maisha yamewashinda na kuwatupa kwenye kona ya kusahaulika.
Hili ni kundi pekee ambalo linatoa cheche ya matumaini kwa vijana wengine vijiweni. Hawa ni vijana walio na kazi au biashara zao ndogo, lakini bado wanapenda kushiriki gumzo za vijiweni jioni. Wanaenda pale kutoa matumaini kwa wengine, lakini pia wanakumbusha jinsi maisha ya kijana wa Kitanzania yanavyoweza kuwa na changamoto.
Kwa kuonyesha mafanikio yao madogo, wanawapa wengine matumaini kuwa hali yao inaweza kubadilika. Hata hivyo, uwepo wao vijiweni ni ukumbusho kwamba hata waliopata njia ya kujikomboa, bado wanapambana na changamoto za kila siku.
Hali ya vijana wa vijiweni ni kioo cha taifa ambalo limewaacha wanachama wake muhimu bila msaada. Kila siku tunashuhudia kampeni za kumwinua msichana wa Kitanzania, jambo ambalo linafaa na lina umuhimu mkubwa. Lakini kijana wa kiume ameachwa peke yake, akiwa hana pa kukimbilia.
Ndoto zao zimezikwa na mfumo wa jamii usiowajali, na matumaini yao yamezama katika giza lisilo na mwisho. Iwapo hali hii itaendelea, tutashuhudia kizazi cha wazee ambao ni mzigo kwa taifa badala ya kuwa nguzo. Hali yao itakuwa simulizi ya huzuni ya kizazi kilichosahaulika.
Swali ni moja tu: Je, taifa hili litaamka na kuona maumivu ya vijana wake, au tutakubali historia kutuhukumu kwa kusababisha maangamizi ya kizazi kizima?
1. Wa Kishua: Waliobarikiwa Mali, Lakini Walioachwa Pweke
Kundi hili la vijana ni picha ya paradoksi. Wanatoka katika familia zenye utajiri, lakini maisha yao yamejaa huzuni isiyosemeka. Baadhi yao hawana ndoto wala dira; wanaamini mali za wazazi wao zitawatosha kwa maisha yao yote. Wanaketi vijiweni wakisubiri siku ambayo mali hizo zitawarithi, kana kwamba maisha hayana maana bila urithi huo.
Wengine ni wahanga wa "safety net" za wazazi wao. Wanalelewa kwa kupatiwa kila kitu, hawajui uchungu wa kujitahidi wala thamani ya juhudi. Wanafanya kazi kwa muda mfupi na kuacha mara tu changamoto zinapojitokeza, kwa sababu bado wanakula na kulala nyumbani kwa wazazi. Hali hii ni huzuni ya kipekee: kizazi kilichoharibiwa na urahisi wa maisha.
Kisha kuna wale waliobeba laana ya kuwa vitinda mimba au “black sheep” wa familia zao. Wana historia ya kuwa na tabia za kupasua vichwa: wakipewa kazi wanaiacha, wakipewa mtaji wanapoteza, na mara nyingine ni wezi wa nyumbani. Ni huzuni isiyosemeka kwa mzazi kuona mtoto wake anapoteza fursa zote za kujijenga, huku mali ya familia ikigeuka mzigo wa maumivu badala ya baraka.
2. Waliokosa Role Model: Nyota Zilizozimika Kabla ya Kuangaza
Katika kundi hili kuna vijana wenye vipaji vya kipekee. Wana akili nyingi, lakini mazingira yao hayakuwapa nafasi ya kung'ara. Wanazaliwa katika familia zisizokuwa na mfumo wa uongozi thabiti. Wengi wao ni watoto wa mama pekee, ambao wamebeba jukumu la kulea familia peke yao bila msaada wa baba au ndugu wa karibu.
Ni maumivu makubwa kwa kijana anayekua bila kuwa na kiongozi wa kumuonyesha njia sahihi. Wakati mwingine wanajikuta wakitafuta mfano wa kuigwa katika watu wa kawaida waliowazunguka, kama waendesha bodaboda waliostaafu maisha ya kihalifu. Ndoto zao, ambazo zingeweza kung'aa kama nyota, zinazimika kwa sababu hawakuwahi kuonyeshwa jinsi ya kuzifuata. Hawa ni vijana ambao wangepata msaada kidogo tu, wangeweza kuwa majembe ya taifa hili.
3. Walipoteza Kazi: Waliolazimishwa Kusimama kwenye Giza
Kundi hili linakabiliwa na changamoto nzito ambazo zinachoma nyoyo zao kila siku. Hawa ni vijana waliokuwa na ajira, wakiyabeba mabega ya familia zao kwa juhudi zao zote. Lakini kwa sababu moja au nyingine, ajira hizo ziliwaacha. Baadhi walifutwa kazi kutokana na hali mbaya ya kiuchumi, wengine walipoteza nafasi zao kutokana na migogoro ya kiofisi, na wengine walikosa msaada wa kuendelea baada ya kazi zao kumalizika.
Hawa wanakaa vijiweni wakiwa na mawazo mazito, wakitafuta suluhisho la majukumu yaliyobaki pale pale. Kodi ya nyumba inabidi ilipwe, watoto wanahitaji kula, na maisha yanahitaji kuendelea, lakini hawana njia ya kutoka. Ni vigumu zaidi pale ambapo wake zao wanawakimbia, wakiwaacha na mzigo wa familia bila msaada wowote. Hawa ni vijana waliokuwa na ndoto za familia bora, lakini maisha yamewashinda na kuwatupa kwenye kona ya kusahaulika.
4. Waajiriwa Wasindikizaji: Mwanga wa Matumaini ya Vijiweni
Hili ni kundi pekee ambalo linatoa cheche ya matumaini kwa vijana wengine vijiweni. Hawa ni vijana walio na kazi au biashara zao ndogo, lakini bado wanapenda kushiriki gumzo za vijiweni jioni. Wanaenda pale kutoa matumaini kwa wengine, lakini pia wanakumbusha jinsi maisha ya kijana wa Kitanzania yanavyoweza kuwa na changamoto.
Kwa kuonyesha mafanikio yao madogo, wanawapa wengine matumaini kuwa hali yao inaweza kubadilika. Hata hivyo, uwepo wao vijiweni ni ukumbusho kwamba hata waliopata njia ya kujikomboa, bado wanapambana na changamoto za kila siku.
Hitimisho: Kizazi Kilichosahaulika na Taifa Lisilo na Huruma
Hali ya vijana wa vijiweni ni kioo cha taifa ambalo limewaacha wanachama wake muhimu bila msaada. Kila siku tunashuhudia kampeni za kumwinua msichana wa Kitanzania, jambo ambalo linafaa na lina umuhimu mkubwa. Lakini kijana wa kiume ameachwa peke yake, akiwa hana pa kukimbilia.
Ndoto zao zimezikwa na mfumo wa jamii usiowajali, na matumaini yao yamezama katika giza lisilo na mwisho. Iwapo hali hii itaendelea, tutashuhudia kizazi cha wazee ambao ni mzigo kwa taifa badala ya kuwa nguzo. Hali yao itakuwa simulizi ya huzuni ya kizazi kilichosahaulika.
Swali ni moja tu: Je, taifa hili litaamka na kuona maumivu ya vijana wake, au tutakubali historia kutuhukumu kwa kusababisha maangamizi ya kizazi kizima?
