Rorscharch
JF-Expert Member
- Jul 22, 2013
- 878
- 2,014
Eti leo tunawashangilia matajiri wetu, kina MO na Azam, kwa kuujaza utajiri wao kupitia kuuza energy drinks, barafu za ukwaju, tambi, na viberiti. Lakini je, tupo serious kweli kama taifa? Tunafurahia mafanikio haya huku tukiangalia ajira za wanyonge zikiteketezwa kwa sababu shughuli ndogondogo za wananchi wa kawaida haziwezi kushindana na mitaji mikubwa ya kiwanda. Hivi kweli kama MO ataanza kuuza juisi ya miwa, mashine ndogondogo za kukamua miwa zilizopo kwenye miji na vijiji vyetu zitakimbilia wapi?
Tatizo la Mtazamo wa Uwekezaji
Katika nchi za wenzetu, mabilionea wanachukua sehemu ya utajiri wao na kuwekeza katika mawazo mapya na ya kibunifu. Fikiria kampuni kama Uber, Amazon, Airbnb, au ChatGPT. Hizi zilianza kama mawazo kutoka kwa vijana wenye maono makubwa, zikapata msaada wa kifedha, na leo zimebadilisha maisha ya mamilioni ya watu na kuingiza mabilioni katika uchumi wa dunia. Lakini hapa kwetu, matajiri wetu hawana vision ya namna hiyo.
MO anauza kila kitu kutoka tambi hadi viberiti, huku akitangaza miradi mikubwa kama ya soka ambayo, kwa uhalisia, haina tija kubwa kiuchumi. Huku viwandani mwake wafanyakazi wanalipwa kiasi kidogo kisichozidi shilingi 4,000 kwa siku na kulala kwenye mabox. Ni wazi kwamba huu ni mfumo wa unyonyaji uliokithiri, lakini sisi Watanzania tunakubali na hata kushangilia.
Wajibu wa Sera za Uwekezaji:
Wanasiasa wetu wangekuwa na mapenzi mema na wananchi, wangeweka sera zinazolenga kulinda vipato vya wananchi wa kawaida. Serikali ingeweza kulimit uwekezaji ambao unaharibu vibaya sekta ndogondogo za kiuchumi. Kwa mfano, badala ya matajiri kuwekeza kwenye bidhaa za ulaji wa kila siku, wangehamasishwa kuweka mitaji kwenye sekta za teknolojia, kilimo cha kisasa, au viwanda vya kibunifu ambavyo vinaweza kufungua fursa zaidi kwa vijana.
Changamoto kwa Vijana na Mawazo Mapya
Nimekutana na vijana wengi wenye uwezo mkubwa na mawazo makubwa, lakini changamoto yao ni kupata wafadhili wa mawazo hayo. Matajiri wetu hawako tayari "take chances" kwenye mawazo ya vijana. Badala yake, wanabaki kulimbikiza utajiri kupitia miradi ya faida za haraka kama ulanguzi wa bidhaa kutoka nje au ujenzi wa nyumba za kupanga na kumbi za harusi.
Matajiri Wazawa na Mwelekeo wa Taifa
Kwa matajiri wetu wazawa, hali ni ya kusikitisha zaidi. Wengi wamebaki kuwa walanguzi wa bidhaa za Wachina kwenye Kariakoo au wanakata misitu mikoani na kuja kujenga majengo ya harusi Dar es Salaam. Mtu anakata heka 10 za miti Njombe, akija kujenga ukumbi wa harusi DSM, na tunashangilia? Hii kweli ni akili ya kuendeleza taifa?
Hitimisho
Tanzania haiwezi kutoka ikiwa tunaendelea kushangilia "uwekezaji" wa kuuziana barafu, tambi, na mifuko ya Rambo. Tunahitaji mfumo wa kiuchumi unaohamasisha ubunifu, mawazo mapya, na matumizi ya rasilimali kwa manufaa ya wengi. Matajiri wetu wanapaswa kuelewa kuwa utajiri mkubwa unahitaji uwekezaji wa maana, si unyonyaji wa kila mtu. Wakati umefika wa kuhoji aina ya maendeleo tunayoshangilia na kuweka mkazo kwenye ujenzi wa taifa lenye misingi imara ya uchumi wa ubunifu na uzalishaji wa kweli.
Tatizo la Mtazamo wa Uwekezaji
Katika nchi za wenzetu, mabilionea wanachukua sehemu ya utajiri wao na kuwekeza katika mawazo mapya na ya kibunifu. Fikiria kampuni kama Uber, Amazon, Airbnb, au ChatGPT. Hizi zilianza kama mawazo kutoka kwa vijana wenye maono makubwa, zikapata msaada wa kifedha, na leo zimebadilisha maisha ya mamilioni ya watu na kuingiza mabilioni katika uchumi wa dunia. Lakini hapa kwetu, matajiri wetu hawana vision ya namna hiyo.
MO anauza kila kitu kutoka tambi hadi viberiti, huku akitangaza miradi mikubwa kama ya soka ambayo, kwa uhalisia, haina tija kubwa kiuchumi. Huku viwandani mwake wafanyakazi wanalipwa kiasi kidogo kisichozidi shilingi 4,000 kwa siku na kulala kwenye mabox. Ni wazi kwamba huu ni mfumo wa unyonyaji uliokithiri, lakini sisi Watanzania tunakubali na hata kushangilia.
Wajibu wa Sera za Uwekezaji:
Wanasiasa wetu wangekuwa na mapenzi mema na wananchi, wangeweka sera zinazolenga kulinda vipato vya wananchi wa kawaida. Serikali ingeweza kulimit uwekezaji ambao unaharibu vibaya sekta ndogondogo za kiuchumi. Kwa mfano, badala ya matajiri kuwekeza kwenye bidhaa za ulaji wa kila siku, wangehamasishwa kuweka mitaji kwenye sekta za teknolojia, kilimo cha kisasa, au viwanda vya kibunifu ambavyo vinaweza kufungua fursa zaidi kwa vijana.
Changamoto kwa Vijana na Mawazo Mapya
Nimekutana na vijana wengi wenye uwezo mkubwa na mawazo makubwa, lakini changamoto yao ni kupata wafadhili wa mawazo hayo. Matajiri wetu hawako tayari "take chances" kwenye mawazo ya vijana. Badala yake, wanabaki kulimbikiza utajiri kupitia miradi ya faida za haraka kama ulanguzi wa bidhaa kutoka nje au ujenzi wa nyumba za kupanga na kumbi za harusi.
Matajiri Wazawa na Mwelekeo wa Taifa
Kwa matajiri wetu wazawa, hali ni ya kusikitisha zaidi. Wengi wamebaki kuwa walanguzi wa bidhaa za Wachina kwenye Kariakoo au wanakata misitu mikoani na kuja kujenga majengo ya harusi Dar es Salaam. Mtu anakata heka 10 za miti Njombe, akija kujenga ukumbi wa harusi DSM, na tunashangilia? Hii kweli ni akili ya kuendeleza taifa?
Hitimisho
Tanzania haiwezi kutoka ikiwa tunaendelea kushangilia "uwekezaji" wa kuuziana barafu, tambi, na mifuko ya Rambo. Tunahitaji mfumo wa kiuchumi unaohamasisha ubunifu, mawazo mapya, na matumizi ya rasilimali kwa manufaa ya wengi. Matajiri wetu wanapaswa kuelewa kuwa utajiri mkubwa unahitaji uwekezaji wa maana, si unyonyaji wa kila mtu. Wakati umefika wa kuhoji aina ya maendeleo tunayoshangilia na kuweka mkazo kwenye ujenzi wa taifa lenye misingi imara ya uchumi wa ubunifu na uzalishaji wa kweli.
