Moaz
Member
- Apr 6, 2018
- 88
- 127
Wageni wanapofanikiwa zaidi kuliko wazawa katika nchi nyingi za Afrika, ikiwemo Tanzania, kuna sababu nyingi za msingi zinazoeleza hali hii. Wageni mara nyingi wanauelewa mfumo wa kiuchumi, kisheria, na kiutawala kwa namna ambayo huwapa faida kubwa. Pia, kuna masuala ya kihistoria, kisera, na kisaikolojia yanayowafanya wawe na nafasi bora za mafanikio.
Sababu Kuu Zinazowafanya Wageni Wafanikiwe Zaidi Kuliko Wazawa
1. Wageni Wana Mtazamo wa Kibiashara Kuliko Wazawa
Sababu Kuu Zinazowafanya Wageni Wafanikiwe Zaidi Kuliko Wazawa
1. Wageni Wana Mtazamo wa Kibiashara Kuliko Wazawa
- Wageni wanakuja Afrika wakijua wazi fursa zilizopo na wanakuja kwa ajili ya biashara.
- Wazawa wengi hawana fikra za kujenga biashara kubwa bali wanapendelea kazi za ajira au biashara ndogo zisizo na mipango ya muda mrefu.
- Wageni huwekeza kwa muda mrefu huku wazawa wakitaka faida ya haraka, jambo linalofanya biashara za wazawa kudhoofika.
2. Wageni Wanatumia Mfumo wa Sheria kwa Manufaa Yao
- Wageni hufanya utafiti wa sheria za biashara na ardhi kisha wanazitumia kwa faida yao.
- Mfumo wa sheria Afrika mara nyingi haumpi mzawa ulinzi wa kutosha dhidi ya wageni.
- Kuna visa vingi ambapo wageni hupewa ardhi kwa mikataba ya muda mrefu huku wazawa wakinyimwa ardhi au kushindwa kuwekeza kwa sababu ya taratibu ngumu.
3. Wageni Wanajua Siri ya Kujiunganisha na Wenye Nguvu
- Wageni wanapofika wanajenga mahusiano na watu wenye nguvu serikalini, kwenye taasisi za fedha, na kwenye jamii za biashara.
- Wazawa wengi hawapendi kushirikiana au kujifunza kutoka kwa wenzao. Wageni wanatumia ushirikiano na ushawishi kupata mikopo, tenda, na ulinzi wa sheria.
4. Wageni Wana Mfumo wa Kifedha Ulio Imara
- Wageni wengi wana mitaji mikubwa kutoka kwa nchi zao au wanapata mikopo kwa masharti nafuu.
- Benki za Kiafrika mara nyingi huwa hazikopeshi wazawa kwa urahisi, lakini mwekezaji wa nje anapata mikopo haraka.
- Wageni wanatumia mbinu za kifedha kama kuunda makampuni ya kimataifa, kutumia akaunti za nje ya nchi, na kukwepa kodi kwa njia halali.
5. Wageni Wana Mfumo wa Kijamii wa Kusaidiana
- Wageni wanapokuja huunda jamii za kusaidiana (kama Wachina, Wahindi, Waarabu) ambazo zinasaidiana kwa mikopo, bidhaa, na hata wateja.
- Wazawa wengi hawana mfumo huu wa kusaidiana kwa dhati, badala yake kuna wivu wa maendeleo, jambo linalosababisha biashara za wazawa zikose msaada wa kifedha na ushauri.
6. Serikali Zinawalinda Wageni kwa Sababu za Kisiasa na Kiuchumi
- Serikali nyingi za Afrika zina hofu ya kuwakera wageni kwa sababu wanahofia kupoteza uwekezaji wa nje.
- Wageni wakubwa mara nyingi huwahonga wanasiasa au kuwapa faida fulani ili wasibughudhiwe.
- Serikali nyingi huwapendelea wageni kwa sababu huleta ajira na mapato ya kodi, ingawa mara nyingi wanakwepa kodi kupitia mianya ya kisheria.
7. Wageni Wanatumia Udhaifu wa Mfumo wa Afrika
- Afrika ina mifumo dhaifu ya udhibiti wa uchumi na biashara. Wageni hutumia hii mianya kujinufaisha:
- Ufisadi: Wanahonga maafisa wa serikali kupata tenda kubwa au kupunguza ushuru.
- Ukwepaji kodi: Wanatumia sheria za kimataifa za kodi ili kulipa kodi ndogo au kutolipa kabisa.
- Upungufu wa utaalamu: Wanajua kuwa wazawa wengi hawana utaalamu wa masuala ya biashara na fedha, hivyo wanatumia hiyo nafasi kujiimarisha.
Njia za Wazawa Kujinasua na Kujimudu Katika Biashara na Uchumi
1. Kubadili Mtazamo wa Kibiashara
- Wazawa tunapaswa kujifunza kuhusu mifumo ya uchumi na biashara badala ya kutegemea tu ajira.
- Kuunda biashara zenye maono ya muda mrefu badala ya kufikiria faida za haraka.
- Kujifunza kuwekeza na kutumia mikopo ipasavyo kama wanavyofanya wageni.
2. Kujifunza Sheria na Mifumo ya Uwekezaji
- Wazawa tunapaswa kujua haki zetu za kisheria ili kuepuka kudhulumiwa.
- Kuelewa jinsi wageni wanavyotumia sheria na mikataba kujinufaisha na kuiga mbinu hizo kwa njia halali.
- Kushiriki katika mijadala ya kutaka sera zinazowapa wazawa fursa sawa na wageni.
3. Kujenga Ushirikiano na Mitandao Imara ya Biashara
- Wazawa tunapaswa kuacha wivu wa maendeleo na badala yake kushirikiana kwenye biashara.
- Kuanzisha mitandao ya kibiashara inayosaidiana kwa mikopo, elimu ya biashara, na soko.
- Kujifunza kutoka kwa wageni badala ya kuwaona kama maadui—kusoma mbinu zao na kuzitumia kwa manufaa ya wazawa.
4. Kutumia Mfumo wa Fedha Kwa Busara
- Kuanzisha mifuko ya uwekezaji wa ndani ili kusaidia wazawa kupata mitaji bila kutegemea wageni.
- Kujifunza kuhusu mikopo, uwekezaji, na jinsi ya kutengeneza mtaji wa muda mrefu.
5. Kuingia Katika Siasa na Kupigania Sera za Kijamii na Kiuchumi
- Wazawa tunapaswa kuingia katika siasa na kuleta mabadiliko ya sera ili kulinda biashara na mali zetu.
- Kuelimisha jamii kuhusu haki zao za kiuchumi na kupambana na mfumo unaowakandamiza.
- Kuanzisha sera zinazowalinda wazawa kama vile sheria za "local content" zinazowapa wazawa kipaumbele katika biashara.
6. Kutumia Teknolojia na Maarifa ya Kisasa
- Teknolojia inatoa fursa mpya kwa wafanyabiashara wa Kiafrika, mfano:
- Biashara za mtandaoni (e-commerce) zinawawezesha wazawa kuuza bidhaa kwa wateja nje ya nchi.
- Uwekezaji wa kidijitali (cryptocurrency, blockchain) unaweza kuwa njia ya kujenga utajiri wa ndani bila kutegemea wageni.